Балдарды тарбиялоо боюнча ата- энелерге 5 кеңеш

«Сорос-Кыргызстан» фонду Эл аралык билим күнүндө балдарды тарбиялоо боюнча ата-энелерге 5 кеңеш жарыялады.

Бүгүн дүйнөнүн көптөгөн өлкөлөрүндө эл аралык билим күнүн тынчтыкка жана өнүгүүгө жетишүүдө билимдин маанилүүлүгүнүн белгиси катары белгилейт. Майрам БУУнун Башкы ассамблеясынын 2018-жылдын 3-декабрындагы резолюциясы менен жарыяланган. Бешинчи Эл аралык билим күнү “Адамдын өнүгүүсүнө салым кошуу, билимге артыкчылык берүү” деген ураан астында өтүүдө.

«Сорос-Кыргызстан» фонду өзүнүн 30 жылдык ишмердүүлүгүнүн ичинде өзгөчө билимге муктаж жана социалдык жактан аялуу катмардагы балдардын билим алуу мүмкүнчүлүгүн жакшыртуу үчүн шарттарды түзүүгө багытталган билим берүү демилгелерин активдүү колдоп келген.

Фонд Кыргызстанда мугалимдердин квалификациясын жогорулатуу мүмкүнчүлүктөрүн кеңейтүү идеясын, ошондой эле коомду консолидациялоонун каражаты катары көп тилдүү билим берүүнү сунуштап келген. Өнөктөштөр, өкмөттүк эмес билим берүү уюмдары жана Билим берүү министрлиги менен бирдикте иш алып барган жылдары фонд өлкөдөгү билим берүү системасын өнүктүрүүгө 10 миллион долларга жакын каражат жумшаган.

«Бүгүн майрамдын урматына, сиздерди Борбордук Азиянын Евразия Фонду (БАЕФ) менен
биргеликте иштелип чыккан “Балалуу ата-энелер менен иштөө үчүн материалдар” 2020-жылдагы басылмадан үзүндү менен таанышууга чакырабыз. Инклюзивдик билим берүүнүн ресурстук борборунун адистери тарабынан даярдалган 6–8 жаштагы балдардын гармониялуу өнүгүшү үчүн ата-энелер үчүн 5 сунушту сиздердин назарыңыздарга сунуштайбыз», — деп жазылат маалыматта.

Төмөнкү сунуштарды сактоо менен сиз балаңыздын гармониялык өнүгүүсүнө жана
мамилеңиздин конструктивдүү болушуна жардам бере аласыз:

1. Балаңызды жасаган иштери үчүн мактаңыз.
    Балаңыздын бакчадан же мектептен үйгө алып келген ар бир чыгармачыл ишине суктаныңыз. Ал тарткан сүрөттү муздаткычка илип койсоңуз, кээ бир жумуштарды атайын кутуга же папкага сактап койсоңуз болот.
    Балаңызды бала бакчада же мектепте уккан ырын айтууга же жомок айтууга чакырыңыз, ал сиз менен ошол күндүн ачык таасирлери менен бөлүшүүгө кубанычта болот.

 Баланын эмгегин мактоо. Балаңызга муну жакшыраак кылса болмок же башка
бирөөнүн жумушу жакшы деп айтпаңыз.

2. Ошол күнү жасаган жакшы иштериңиз жөнүндө бири-бириңер менен бөлүшкүлө.
    Сиз жана балаңыз башка нерсени жасоого шашылбай турган убакытты тандаңыз.
    Балаңызга анын бүгүн бир нерсени жасаганын жактырганыңызды айтыңыз.
    Балаңыздан бүгүн жасаган жакшы иштери менен бөлүшүүсүн өтүнүңүз.
    Эгерде бала кыйналып жатса, ага өзүңүз көргөн бир нерсени айтсаңыз болот: «Сен досторуң менен абдан жакшы ойнодуң» же «Оюнчуктарыңды ордуна койдуң».
    Балаңызга бүгүн жасаган жакшы ишиңизди айтыңыз. Сиздин үлгүңүз менен сиз балаңызга сабак берип, дем бересиз.
3. Балаңыз менен үй-бүлө тууралуу сүйлөшүңүз. Бала эмнени билиши керек:
    Үй-бүлөлөр курамы боюнча ар кандай болушу мүмкүн. Үй-бүлөдө бир гана апасы же атасы, чоң апалары, чоң аталары, жеңелери, таякеси, жеңелери ж.б. болушу мүмкүн. Үй-бүлөдө өгөй атасы же өгөй энеси, бир туугандары жана карындаштары болушу мүмкүн;
    Үй-бүлөнүн бир дагы түрү мыкты же жаман болбойт. Үй-бүлөлөрдүн бардык түрлөрү
   жакшы болушу мүмкүн;
    Ар бир үй-бүлөдө чогуу жашоо эрежелери бар жана ар бир үй-бүлө мүчөсү ушул эрежелер боюнча жашашы керек. Үй-бүлөлүк эрежелердин топтомун жазып койсонуз болот. Алар жөнөкөй бала түшүнүү жана аны ээрчүү үчүн жөнөкөй болушу керек.
    Эч кандай шартта бир бала экинчисине караганда жакшыраак деп айтпашыңыз керек. Алар ар кандай болушу мүмкүн, бирок бирөөнүн өзүн жакшыраак же, тескерисинче, башкалардай жакшы эмес экендигин сезишине жол бербөө керек.
4. Балаңызга китеп окуңуз же чогуу журнал караңыз
    Балаңызга, окуяны же китепти жактырса, окуп бериңиз. Бала сиз көрсөткөн эки китептин бирин тандап алсын.
    Балаңызга көргөн сүрөттөрүнөн окуяны жаңыртып берүүсүн сураныңыз. Сиз окуган
   окуяны талкуулаңыз. Муну сиз менен кылгандыгы үчүн балаңызды мактаңыз.
5. Үй-бүлөлүк дасторкондо чогуу тамактанганда, баардыгы бүгүн башынан өткөн жакшы окуяны айтып беришсин.
    Муну күн сайын үй-бүлөңүз менен бир дасторконго чогулганда жасаңыз. Сиз: «Бүгүнкү күндө болуп өткөн жакшы нерсе жөнүндө бизге биринчилерден болуп ким айткысы келет?».
    Балаңызды сиз менен бөлүшкөндөрү үчүн мактаңыз.
    Ар бирине кезек менен окуясын бөлүшүүгө мүмкүнчүлүк бериңиз эгер айтып бергенди кааласа.
    Эгерде кимдир бирөө бөлүшкүсү келбесе, анда ал кезегин жылдырып койуусу мүмкүн.
    Сиз менен болгон бир окуяны балдарга айтып бериңиз.